Biến tần hỏng hóc, cháy nổ thường xuyên xảy ra và 1 trong các nguyên nhân là khi hãm động cơ 1 cách quá mức, quá nhanh làm động cơ thành máy phát tạo 1 nguồn điện xông ngược lại biến tần. Để giải quyết tình trạng này thì các nhà sản xuất thường hướng dẫn lắp thêm điện trở xả cho biến tần. Vậy điện trở xả là gì cách lựa chọn điện trở xả thể nào để phù hợp với công xuất biến tần sẽ được chúng tôi chia sẻ chi tiết trong bài này
1. Điện trở xả là gì?
Điện trở xả thường được phân loại theo cấu tạo của nó, thông thường có 2 loại được sử dụng phổ biến:
–Điện trở xả vỏ sứ: Có cấu tạo lớp vỏ bên ngoài làm bằng sứ.
Hình 2. Điện trở xả sứ
- Ưu điểm: giá thành cạnh tranh
- Nhược điểm: Kích thước lớn, độ bền không cao bằng loại vỏ nhôm
– Điện trở xả vỏ nhôm: Có cấu tạo bên ngoài làm bằng nhôm.
- Ưu điểm: Độ bền cao do tản nhiệt tốt hơn, kích thược gọn nhẹ.
- Nhược điểm: Giá thành cao hơn loại điện trở sứ.
3. Nguyên lý làm việc của điện trở xả biến tần
- Với những tải không cần tăng tốc/hãm nhanh như quạt làm mát, máy bơm nước, thì nên cài đặt thời gian khởi động và tắt dài hơn chút, theo hướng dẫ của nhà sản xuất để tránh biến tần báo lỗi OV
- Những tải bắt buộc phải dừng nhanh, chạy nhanh như máy vắt ly tâm, cần cẩu trục, nơi mà dòng điện thay đổi một cách liên tục, ta phải gắn thêm điện trở xả biến tần.
- Cách lắp cho biến tần: Ngõ vào điện áp của biến tần là R-S-T. Ngõ ra của động cơ là U-V-W. Điện áp DC bus là P và N1, P1-n, chúng ta lắp vào trên thanh DC bus của biến tần.
4. Lựa chọn điện trở xả biến tần cho động cơ
- Công suất thực của động cơ là bao nhiêu kW, HP
- Tìm hiểm thêm về hãng biến tần qua tài liệu, nhà sản xuất sẽ khuyến nghị dùng loại nào và lắp đặt ra sao.
- Đặc tính của khối tải cơ khí ở đầu moment trục động cơ, quán tính và tính ỳ của tải
- Đặc điểm vận hành của tải trông khối sản xuất
Hình 5. Bảng thông số điện trở xả cho biến tần
- Nếu như chọn điện trở xả có số Ohm lớn hơn tính toán thì lượng điện xả chậm hơn, biến tần vẫn báo lỗi OV.
- Nếu chọn trị số Ohm thấp hơn cho phép thì sẽ bị quá tải (Over load)
- Về xông suất (P, kW) của điện trở xả nếu chọn nhỏ hơn định mức sẽ gấy cháy.
5. Cách mắc điện trở xả
- Điện trở (Ohm) R tổng = R1 + R2 + R3 +….+ Rn
- Tính công suất: P tổng = P1 + P2 +….+ Pn
- Điện trở (Ohm): 1/R tổng = 1/R1 + 1/R2 +….+ 1/Rn
- Công suất: P tổng = P1 + p2 +….+Pn
6. Ứng dụng của điện trở xả
- Dùng điện trở xả cho kho lạnh, đá tủ lạnh
- Các ứng dụng xả tụ bù cho nhanh hơn để chuẩn bị cho lần đóng tiếp theo cũng được lắp điện trở xả.
7. Tại sao phải mắc điện trở xả
Trong quá trình động cơ dừng, động cơ trở thành máy phát điện tạo ra nguồn điện xoay chiều lúc này mạch bảo vệ IGBT bằng Diode chống dòng ngược sẽ trở thành mạch chỉnh lưu biến đổi điện áp xoay chiều do động cơ tạo ra thành điện áp DC đưa ngược về DC bus khiến điện áp DC tăng cao. Khi điện áp tại DC bus tăng cao vượt mức bảo vệ của thiết bị thiết bị sẽ báo lỗi quá áp, trường hợp DC bus tăng cao một cách đột ngột sẽ gây ra nổ IGBT và tụ điện.
Để tránh xảy ra lỗi trên phải có điện trở xả, điện trở xả sẽ làm tiêu hao năng lượng dư thừa trong quá trình động cơ dừng, đảo chiều quay với quán tính lớn dưới dạng nhiệt năng.